Kanan Tamneira...

Details

Written by Uriam Timiti

Created: 11 November 2021

Wiki 32: Kabong 

Warekan te Boki ni Wanawana. 7:22-- 8:1 

Iai i nanon te Wanawana te tamnei ae rabakau, ae raoiroi, ae akea kabotauana, ao e maiti arona, ae matairiki, ae mamakuri, ae nano, ae itiaki, ao e ota, ae aki bibitaki, ae tangira te raoiroi, ae kakang, ae korakora, ae ibuobuoki, ae tangiria aomata, ae nanomatoa, ae koaua, ae rau, ae konabai, ae tarabai, ae nini tamnei ni kabane aika ataibai ma ni itiaki ma ni matairiki. Ba e mamakuri riki te wanawana nakoni bai ni kabane aika mamakuri; e roti ma n nini bai ni kabane, ba koron itiakina. 

Boni ikeikeni makan te Atua, ao raneaneani mimitongin Teuare moan te maka,

Ao bon akea te bareka ae e na rotaki iai. Bon raneanean te ota ae akea tokina, bon tamneini makan ana makuri te Atua ao kaikonakan raoiroina. 

Bon ti ngaia i boni irouna, ma e konai bai ni kabane; e aki bibitaki, ma e oniki bai ni kabane. E raonia tamnei aika raoiroi rinanon roro nako, ao e karikiia ba raon te Atua ao burabeti; ba te Atua, E ti tangira te aomata ngkana e iraorao ma te wanawana. E raneanea riki te Wanawana nakon taai, e tamaroa riki nakoni bota ni itoi; ngkana e kabotauaki ma te ota, ao e rine riki, ba e onea muin te ota te bong, ma e aki kona aon te Wanawana te buakaka. E kaota makana mai tabon aonaba nako tabona, ao e bairei bai ni kabane, ni karekea iai ae raoiroi. 

Te Taramo 118: 89-91, 130, 135, 175

Kaekana: E teimatoa am taeka n aki toki. 

Akea tokin am taeka, te Uea, E teimatoa i Karawa.

Ko kakaonimaki i nanon roro nako: Ko karika aonaba, ao e tei nako naba. K 

N am moti, ao a tei bai n ua ngkai, Ba a bane bai n toro iroum,

E karekea te ota am taeka ae katanoataki,E rabakau iai ane nanoraoi. K 

Ke e ota matam i aon am toro, Reireiai am baire.

E na maiu tamneiu ao e na neboiko, Ke a buokai am moti. K 

Alleluia, alleluia.

Boni Ngai te kawai, te koaua ao te maiu. Akea ae nakon te Tama n aki rirou. Alleluia. 

Euangkerio

Warekan ana Euangkerio Ruka. 17: 20 – 25

Ngke E titirakinaki Iesu irouia Baritaio te tai ae e na roko iai Uean te Atua, ao E kaekaia ni kangai: “E aki kona n noraki rokon uean te Atua, ao e aki kona n taekinaki ni kangai: ‘Aei’ ke: ‘Arei!’ ma kam riai n ataia ba bon ane i buakomi uean te Atua.” E kangai naba nakoia ana reirei: “E na roko ami tai ni kan nora ana bong Natin te aomata ae ti te bongina, ao kam na aki noria. Kam na tuangaki ae kangai: ‘Aei! Arei!’ Tai nako iai, tai mananga. Ba aron te iti, ae kia man iterani karawa nakon iteran, ao ai aron naba Natin te aomata n ana bong. Ma e riai moa ba E na bati ni maraki ma ni kakiaki irouia kain te roro aei.”

Tibatiba: E na roko ningai Uean te Atua?

 

Details

Written by Uriam Timiti

Created: 09 November 2021

Wiki 32. Kauabong: KATABUAN UMANTABUN RATERANO FEAST 

Warekan ana Kaotioti Ioane. 21: 1-5 

Ngai Ioane, I nora karawa ae bou ma aonaba ae bou, ba a mauna karawa ni ikawai ma aonaba ni ikawai, ao akea riki marawa. I nora te kawa ae tabu, Ierutarem ae bou, ba e ruo mai karawa mai iroun te Atua, ao e katamaroaki n ai aron te aine i maini buna. Ao I ongo te bana ae korakora ae nako man te kaintokanuea, ao e kangai: “Aei mwengan te Atua i buakoia aomata. E na maeka I buakoia, ao a na riki ba ana botanaomata, ao E na riki ba Atuaia, ba E na mena i buakoia. E na kaoi rannimataia ni bane, ao e na akea riki te mate, ao akea riki te tang ma te nanokawaki, ba e a mauna aonaba ni ikawai.” Ao E taetae Teuare Tekateka n te kaintokanuea, ao E kangai: “I a oniki bai ni kabane ba a na manga bou.” 

Te Taramo 83: 3-6, 8, 11

Kaekana: Aei mwengan te Atua i buakoia aomata. 

E ingainga ma ni mate nanou, N tangira mwengan te Uea.

E kimareirei nanou ma rabatau, Nakon te Atua ae maiu. K 

E reke mwengan te tibaro, Iai ngaon te tuaro ba nneia natina.

Boni baonikaream, te Uea ae Ko maka, ae au Uea ma Atuau. K 

A kabaia akana maeka n umam, Ba a neboiko n aki toki.

A kabaia akana kakorakoraki iroum: Ba a rikirake i nanoni manangaia.K 

E raoiroi riki te bongina I nanon uman, Nakon te nga n ririki.

I tangira riki rarikini mwengan te Uea, Nakon uman teuare buakaka. K 

Alleluia, Alleluia

I nanon umau, ane bubuti, ao e anganaki; Ane ukeuke, ao e reke irouna; Ane karebwerebwe, ao e kaukaki nakoina. Alleluia

Euangkerio

Warekan ana Euangkerio Ioane 2: 13 – 22

E waerake Iesu nako Ierutarem ngke e a kaan aia Bakate I Iutaia. Ao E noriia tani kabo kao ma tibu ma taobe, i nanon te Temboro, ma tan onoi mane ake a tekateka n aia taibora. Ao E karaoa ana ueba ae te ro, ao E kabaneia ni kakioia nako man te Temboro, ma aia tibu ma aia kao, ao E kamaei aia mane tan onoi mane ni karangai aia taibora. Ao E taku nakoia tani kabo taobe: “Uoti nako baikanne, ao tai baina Uman Tamau ba umami ni bobai.” Ao reirei, a uringa te Koroboki ae kangai: “E urarake i nanou tangiran Umam.”  A taku ngkanne I Iutaia nakoina: “Tera am kanikina ae Ko nang kaotia nakoia, ngkai Ko karaoa anne” E kaekaia Iesu ni kangai: “Urua te Temboro aei, ao N na manga kateia n tenibong.” A taku I Iutaia nakoina: “Abui ma onoua ririkin te Temboro aei ni kateaki, ao Ngkoe, Ko nangi manga kateia n tenibong?” Ma E taekina te Temboro ae bon rabatana. Ao ngke E mangauti Iesu mai buakoia mate, ao a uringa ana taeka anne ana reirei, ao a kakoaua te Koroboki ma te taeka are E atongnga Iesu.

Tibatiba: Aei mwengan te Atua i buakoia aomata

Tariu ao maneu n te bong aio ao e bareia te Ekaretia ba te toa ae kakawaki are kauringaki iai katean te Umantabu ae te kabanea ni man taina ibuakon umanrabun Eurobe ae aranaki ba St John of Lateran Basillica ae bon tei inanon te Vatican. Irarikin te kauring ibukin te kabanea ni maan n umantabu ao bon aio te tai ae ti manga kauringaki iai kakawakin te auti ae kateaki ba E na maeka iai te Atua ibuakoia ana botanaomata. Eng n ara botonoango n te bong aio ao e kangai taekana: “Aei mwengan te Atua ibuakoia ana botanamata. Aei bon te tabo are E a tia ni baireia te Atua ba E na maeka iai ibuakoia ana botanaomata n ua tokin aonnaba. Aio bon kakoroan ana taeka ni kakabaia Iesu are taekinna nakoia ana abotoro ao ana reirei imain waerakena nako Karawa are e kangai;”Ao noria Nna tiku irarikimi n tai nako ni karokoa tokin aonnaba. Bon aio Tamnein Iesu are ruo mai Karawa n tain te Bentekota ba E na maeka inanora ao are e na maeka ibuakora inanon te Eukari ae Moan te Tabu. Aio bon reitan ana berita n akoi te Atua nakoia ana botanaoamata are kangai;” E raoiroi ba Nna nako (waerake nako Karawa) ba I aonga ni karuoa te Tamnei ae Raoiroi ae te Tia Ibuobuoki are na maeka ibukomi n tai nako ni karokoa tokin aonnaba. Inanon te Eukari ao ti anganaki te kantaninga ba iai n tai nako te Atua ae maiu ni koaua ae na raonira ao ni kawakinira  ao n tauraoi ni buokira ao n riki ba kanara ni borau nakon mwenagara ni koaua are i Krawa.

Inanon te Alleluia n te bong aio ao e kauringira Iesu ba “I nanon umau, ane bubuti, ao e anganaki; Ane ukeuke, ao e reke irouna; Ane karebwerebwe, ao e kaukaki nakoina.” Bon aio ngkanne bukina ba e karuoaki Ieurtarem ae Bou mai karawa ba e na riki ba te Tabo ae maeka te Atua ba ti aonga n ataia ba ngkana ti kakaraoa Nanon te Atua ao ti  kakawara Iesu n Umana ae Tabu ao ngkanne ti na bon roko n tokin kawaira are Abanuean te Atua ae Karawa.

Details

Written by Uriam Timiti

Created: 10 November 2021

Wiki 32 Katenibong 

Warekan te Boki ni Wanawana. 6: 1-11

Ongora, ngkami uea, karekea te rabakau, reirei ngkami, tani moti i aon te aba, kakauongo, ngkami aika kam tau taekaia koraki n aomata, ngkami aika kam kamoamoai ngkami ni maitin ami botanaomata. Ba bon te Uea ae angani ngkami te tautaeka, E angani ngkami te maka Teuare moan te Rietata; boni Ngaia ae na tuoi ami makuri, ao E na tirotiroi ami iango. 

Ngkami aika kam makuri n ueana, ngkana kam aki baire n te eti, Ngkana kam aki kawakina te tua, ma n aki ira nanon te Atua, Ao E na rina ni bakari ngkami n te aro ae kakamaku.

E matoatoa motikan taekaia akana rietata; e nanoangaki ane mangori, ao e kabaraki ana bure ma e na rawawata baireaia akana maka. E aki maka te aomata Teuare mataniwia aomata, E aki kuba n te kakanato, Boni ngaia ae karikiia akana mangori ma akana kakanato, ao ti te arona kawakinaia irouna; Ma e matoatoa ukeraia akana korakora.

Tan tautaeka, e kaineti nakoimi au taeka, Ba kam aonga ni karekea te wanawana ma n aki tibanako; Akana karaoa ae raoiroi n te aro ae raoiroi, ao a na atongaki. Ba a raoiroi; ngkana a reireinia iai, ao a na reke naba iai kamaiuan taekaia. Ma ngaia ae kam na tangiri au taeka ma ni matennanoi, ao kam na rabakau. 

Te Taramo: 81: 3-4, 6-7

Kaekana: Teirake, te Uea, motika taekan aonaba. 

Kaeta taekan ane mangori, ma ane akea ana karo, Buoka te kainnano ma te kananoanga.

Kamaiua te mamara ma te kainnano, Buritiia mairouia tani ioawa. K 

I kangai ngkoa: “Atua ngkami, Ba natin Teuare moan te Rietata.”

Ma kam na mate n ai aroia aomata, Kam na baka n ai aron te mataniwi nako.K 

Alleluia, alleluia

Ierutarem, neboa te Uea: E kanakoa ana taeka nako aon te aba. Alleluia 

Euangkerio

Warekan ana Euangkerio Ruka 17: 11 – 19

I aoni kawaina nako Iereutarem, ao E ri marenan Tamaria ma Kariraia Iesu. Ngke E roko n te kawa teuana, ao E butimaeaki riouia rebera ake tengaun ake a tau raroaia. A kanenei banaia ni kangai: "Iesu ae te Tia Reirei, nanoangaira.” Ngke E noriia, ao E taku nakoia: “Nako, kaotingkami nakoia berebitero.” Ngke a tabe n nako, ao a itiaki naba man reberaia. Ao temanna mai buakoia, ngke e noria ba e itiaki man reberana, ao e oki rikaki, ao e kakorakora banana n neboa te Atua. Ao e bobaraki i matani Iesu ni katituaraoia. Ao bon te I Tamaria teuarei. E taku Iesu nakoina: “Tiaki tengaun ake a kaitiakaki? ao a nga akana ruaman? Ti te irua aei ae oki n angan te Atua neboana?” Ao E kangai nakoina: “Teirake, nako, e kamaiuko am onimaki.”

 

Tibatiba: Teirake, nako, e kamaiuko am onimaki

Tariu ao maneu aikai bon ana taeka Iesu nakon temanna te rebera are katiakaki ao e okirikaki ni karaba Iesu. E titiraki moa Iesu ba a nga ake ruaman ake a kamaiuaki?  Tariu ao maneu bon  aio te rebera are kamaiuaki raoi iroun Iesu ibukina ba oin ana kamaiu Iesu bon te rairannano man ara bure ao te oki rikaki n irira Iesu. Irouia I-Iutaia ao te aoraki ae te rebera e bon rekereke ma ana makuri te riaboro ao te bareka man te bure. E kamaiura Iesu man aorakin rabatara ba e aonga n anganira are bon te oinibai are bon te maiu inanon ana tangira te Atua. Te karaki aio e bon kauringira arora ae ti kakaraoia ngkana ti taonaki n te aoraki ma te kainnano. Ba ti waekoa n nakon te onaoraki ni kakakea ara bainaoaraki ao ngkana e reke ao ti kabonga ao ti buokaki n anganaki te marurung ao ngkanne ti a maninga naba te bainaoraki are ti a tia ni kamaiuaki iai. Ma ibukin karekean te kamiauaki ni koaua ao te bai ae ti kainnanoia bon karekean te maiu n reitaki ma Iesu are ti na kakaraoa te raoiroi ao ti na kawakina te maiu n itiaki inanon ana buoka Iesu..

Ngkana ti kan karekea te kamaiuaki ni koaua ao ti ria ni kakeaiara i bon iroura, ti na tabeka ara kaibangaki ao ti na irira Iesu ni katoa bong. To  karekea te kamaiuaki ni koaua ngkana ti teirake ni kitana te bure ao ti na okira te Atua are boni Ngaia te maiu ni koaua. Ti riai inanon te kamaiuaki ae ti anganaki mairoun Iesu ni katotonga te rebera are waekoa n nakon te Atua ngke e noria ba e a kaitiakaki man reberana ao e kitani arona are mai maina ao e irira Iesu.

Details

Written by Uriam Timiti

Created: 05 November 2021

Wiki 31            Kanimabong

Warekan ana Reta Bauro nakoia I Roma. 15: 14-21

Tariu, I bon atai ngkami, ngai, ba a on nanomi n te raoiroi, ba e kororaoi ami ataibai, ao kam kona reirei ngkami i boni iroumi. Ma I koroboki nakoimi, ao I karawawatai au taeka tabeua, ba kam aonga n uringaba, ngkai I a tia n akoaki iroun te Atua ba N na toro irouni Kristo i buakoia bekan. I karaoa nakoau ae kabutan ana Euangkerio te Atua, ba a aonga n riki bekan ba te karea ae na akoaki ma ni katabuaki iroun te Tamnei ae Raoiroi.

Ma ngaia ae I kona ni kamoamoaai, i nanoni Kristo, n au makuri i bukin te Atua. Ba I aki kan taekina te bai teuana ae tiaki ana makuri Kristo irou, ba E na kairiia bekan nakon te ongotaeka, n te taeka ao n te makuri, ni korakoran taiani kanikina ma kakai, ao ni makan te Tamnei ae Raoiroi. Ai ngaia ae I a tia ni kakoroa kabutan te Euangkerio, mai Ierutarem ni karokoa Iruriko. Ma I taekina te Euangkerio ti n tabo ike e tuai ni kaotaki iai arani Kristo, ba I kawa n aiwaea au makuri i aon ana kateitei temanna. Ba e kangai te koroboki: “A na noria uake e aki taekinaki nakoia, ao a na ota uake a tuai n ongo taekana.” 

Te Taramo 97: 1-4

Kaekana: E kaota ana kamaiu te Uea nakoia botanaomata.

Anenea te Uea n te kuna ae bou, Ba E karaoi kamimi.

E karekea buokana, Ni baina ae maka. K.

E kaota ana kamaiu te Uea, E kaota ana eti nakoia botanaomata.

E uringa ana akoi ma ana kakaonimaki, nakon te utu ae Iteraera. K.

A bane tabon aonaba, n nora ana kamaiu Atuara.

Neboa te Uea, aonaba ni bane, Karebwea te anene ni kukurei. K. 

Alleluia, alleluia.

Am taeka, bon taekan te tamnei ma te maiu. A mena iroum taekan te maiu ae aki toki. Alleluia. 

Euangkerio

Warekan ana Euangkerio Ruka.16: 1-8

E kangai Iesu nakoia ana reiei: “Iai ngkoa te aomata ae kaubai, ao iai te tia kawakin ana bai. Ma e bukinaki nakoina ba e kabuai ana bai. Ao e weteia, ao e taku nakoina: ‘Tera taekam ae I ongo? Kaeta muini makurin nakoam, ba ko na aki manga makuri irou ngkai.’ Ao e iango te tia kawakin arei ni kangai: ‘N nang aera ngkai e kabakaai au toka man nakoau? I babanga n ribana, ao I mama ni bubuti. I ata ae N na karaoia, ba a aonga n akoai aomata n aia auti ngkana I kabakaki man nakoau.’ Ao e weteia nako uake iai baeia iroun ana toka. E taku nakon temanna: ‘Tera baem iroun au toka?’ Ao ngaia e kangai: ‘Tebubua te bukibuki ni ba.’ E taku nakoina: ‘Ana am beba, kawaetatako tekateka, ao korea nimabui.’ Ao e manga titirakina temanna ni kangai: ‘Ao ngkoe, tera maitini baem?’ E kangai teuarei: ‘Tebubua te baeki ni uita.’ E taku nakoina: ‘Ana am beba, korea wanibui.’ E kamoamoa te tia kawakin ae babakanikawai arei te toka, kioina ngke e iangoraoi n ana makuri. Ba a wanawana riki natin aonteaba aei i mataia raoia, nakoia natin te ota.

 

Tibatiba: Tauan raoi muin ana baintangira te toka

Tariu ao maneu ti na kakoaua ba e kororaoi ana tangira te Uea nakoira n tai nako ao e teimatoa n anganganira ana karea aika na buokira inanon maiura aio ba ti na kabonganai raoi n aron ana kataninga te Uea. Ma ti riai naba n ataia ba bai nako ake E anganira te Uea ao  ti na bon riai ni karakai n te aro are ngkana E roko Iesu n titirakinira ba tera ae ti a tia ni karaoia ma ngaia ao ti riai ni kaota aron kamakurana iroura na ron ake kantaningaia te Uea. Ti riai n aki taui ana baintangira te Uea ae anganira ma ti riai ni karakai.

Te bai riki teuana ae kantaningaira te Uea ba kaota te bai ae ti a tia ni karaoia ma baintangira ake E anganira. Ti riai n tauraoi n anganiia tarira ma manera n akea boona n aiaron are E anganira iai te Uea n akea naba boona. Ngkana ti aki karakai ni kabonganai karea ake anganira te Uea ao ngkanne ti na tauraoi ni butimaea te reenikai mairoun te Uea. Irarikin anne ao ti riai n aki taui inaomatara iaon karea ake E angnira te Uea n taku ba oin ara bai ae ti inaomata iai n angania ake ti taku ao n tautia tabeman. E bon kakawaki naba ba ti riai ni marurung n tai nako ni kaboanganai karea aika ti anganaki ibukin buokaia raora. Nanona ba ti riai n ongotaeka ni kabongani karea aikai ibukia tabeman ti tiaki ti ibukira.